โรคหลอดเลือดสมอง รู้ก่อน รับมือได้

โรคหลอดเลือดสมอง หรือ Stroke คือ โรคที่หลอดเลือดในสมอง แตก หรือ ตีบ ทำให้เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองได้ เรียกกันทั่วไปว่า “ภาวะเลือดออกในสมอง” หรือ “ภาวะสมองขาดเลือด” ซึ่งเป็นสาเหตุของ “อัมพฤกษ์" หรือ "อัมพาต”

โรคหลอดเลือดสมองอาจแบ่งได้ 2 ประเภทใหญ่ตามชนิดของหลอดเลือด

1. โรคที่เกิดขึ้นกับหลอดเลือดดำในสมอง ผู้ป่วยอาจมาด้วยอาการปวดศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน มองเห็นภาพซ้อน และความผิดปกติอื่นๆทางระบบประสาทขึ้นอยู่กับบริเวณของสมองที่ได้รับผลกระทบ

2. โรคที่เกิดขึ้นกับหลอดเลือดแดงในสมอง อาการขึ้นอยู่กับส่วนของสมองที่ได้รับผลกระทบ เช่น อ่อนแรงแขนหรือขาซีกใดซีกหนึ่ง,ใบหน้าเบี้ยว, พูดไม่ชัด, กลืนสำลัก, เวียนศีรษะบ้านหมุน เป็นต้น เราอาจแบ่งสาเหตุของโรคที่เกิดกับหลอดเลือดแดงในสมองเป็น 2 กลุ่มดังนี้

• เส้นเลือดในสมองแตก ทำให้เลือดที่ถูกส่งไปเลี้ยงสมองถูกตัดขาด พบเจอได้น้อยกว่า เส้นเลือดในสมองตีบ คนไข้มักมีความดันโลหิตสูงหรือมีภาวะเส้นเลือดผิดปกติแต่กำเนิด

• เส้นเลือดในสมองตีบ เลือดยังคงถูกส่งไปตามเส้นเลือดแต่เมื่อเส้นเลือดตีบทำให้เลือดไม่สามารถเดินทางต่อไปได้ บางกรณีเส้นเลือดจะรับแรงดันเลือกมากขึ้นจนเส้นเลือดแตก เส้นเลือดในสมองตีบ แบ่งได้ 2 แบบ

• เส้นเลือดตีบด้วยตัวเส้นเลือดเอง มีปัจจัยเสี่ยงคือ โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันหรือคอเลสเตอรอลในเลือดสูง และการสูบบุหรี่ รวมทั้งอายุที่เพิ่มมากขึ้นทำให้หลอดเลือดเปราะบางลง

• ลิ่มเลือดมาอุด ทำให้เลือดไม่สามารถไปเลี้ยงสมองได้ เมื่อสมองขาดเลือด สมองส่วนนั้นจะตาย

ความรุนแรงของอาการขึ้นอยู่กับ ตำแหน่งและชนิดของเส้นเลือดที่ตีบหรือแตกหรือสมองส่วนที่ได้รับความเสียหาย ระยะเวลาที่เส้นเลือดแตก รวมทั้งปริมาณเลือดที่ออก

ปัจจัยเสี่ยงสำคัญที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมอง

• ความดันโลหิตสูง

• โรคเบาหวาน

• คอเลสเตอรอลในเลือดสูง

• การสูบบุหรี่

• โรคหัวใจบางประเภท

ปัจจัยรองลงมาที่มีผลต่อโรคหลอดเลือดสมอง เช่น อายุ(อายุที่มากขึ้นทำให้เส้นเลือดเปราะบางหรือเสื่อมตามอายุ) กรรมพันธุ์ น้ำหนักตัวที่มากเกิน ความเครียด การไม่ออกกำลังกาย การกรนขณะนอนหลับ การดื่มแอลกอฮอล์ ยาคุมกำเนิด และพฤติกรรมการบริโภค เป็นต้น

การป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง หากพิจารณาจากปัจจัยหลักและปัจจัยรองที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองแล้ว สามารถป้องกันตัวเองได้โดย

• การตรวจสุขภาพประจำปี ตรวจวัดความดันโลหิต น้ำตาลและไขมันในเลือด หากพบว่าสูงเกินค่ามาตรฐาน ต้องรีบควบคุม

• การควบคุมอาหาร หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันมากหรือรสเค็มจัด ซึ่งทำให้ความดันเลือดขึ้นสูง

• เลิกการสูบบุหรี่

• ลดการดื่มแอลกอฮอล์

• หากมีน้ำหนักตัวที่มากเกินไป ควรลดน้ำหนัก ออกกำลังกายส่ำเสมอ

• หากมีโรคเบาหวาน โรคหัวใจ ความดันโลหิตสูง ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์อย่างต่อเนื่อง

เห็นได้ว่าปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคหลอดเลือดสมองมีทั้งปัจจัยที่ควบคุมได้และปัจจัยที่ควบคุมไม่ได้ ดังนั้นการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในเบื้องต้น สามารถทำได้โดยการดูแลตัวเองหรือปรับลดพฤติกรรมเสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรค หากสงสัยว่ามีอาการของโรคหลอดเลือดสมอง ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว

ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ Akkara Care มีพร้อมด้วยทีมแพทย์เฉพาะทาง นักกายภาพบำบัด สามารถให้คำแนะนำสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง และมีสถานที่ที่พร้อมสำหรับการฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองหรือผู้สูงอายุ สามารถเข้าเยี่ยมเวปไซต์ของศูนย์ดุแลผู้สูงอายุ Akkara Care ได้ที่ www.akkaracare.com หรือสามารถติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่เบอร์ 0863182604, 0971014082